r e k l a m a
Kultura

Przed Powstaniem Warszawskim było Powstanie w Getcie w Warszawie

W tym roku minie 80 lat od czasu kiedy garstka bojowników z warszawskiego getta chwyciła za broń by podjąć bardzo nierówną walkę z Niemcami. Wzniecone przez nich powstanie było bohaterską walką żydowskich organizacji bojowych z Niemcami stoczoną od 19 kwietnia do 16 maja 1943 roku. Był to największy akt zbrojnego oporu Żydów w czasie II wojny światowej.

Do dziś jedni mówią, że mimo znikomych szans powstańcy z getta walczyli nie tylko o swoje życie, ale przede wszystkim o godność, z której Niemcy chcieli ich odrzeć. Z kolei są też głosy mówiące, że decyzja o wybuchu powstania była czystym samobójstwem. Przystępując do walki Żydowska Organizacja Bojowa ogłosiła ulotki o treści: „Żydzi! Okupant przystępuje do drugiego aktu waszej zagłady! Nie idźcie bezwolnie na śmierć! Brońcie się!”. Po latach ostatni dowódca powstania w getcie warszawskim Marek Edelman stwierdził krótko, że w tym powstaniu „broniliśmy godności i człowieczeństwa”.

Pamiętając o tym ważnym wydarzeniu z dziejów żyjących z sobą od dawien dawna Żydów i Polaków warto poświęcić więcej uwagi, tym bardziej, że od powstania getta wielu Polaków pomagało z narażeniem swojego życia swoim żydowskim sąsiadom. Dostarczali im żywność, leki, pomagali w ucieczkach na aryjską stronę i wyciąganiu stamtąd dzieci, przygotowywali dla tych uciekinierów kryjówki i wyrabiali dla nich fałszywe dokumenty, zwalczali tzw. „szmalcowników”.

Przed przygotowywaniem w getcie powstania polskie podziemie zbrojno-niepodległościowe, głównie Armia Krajowa, wspierało żydowskie organizacje wojskowe, które zamierzały stawić Niemcom zbrojny opór, przekazując broń i amunicję. A kiedy już powstanie wybuchło, AK przeprowadziła kilka prób wysadzenia muru getta oraz kilkanaście akcji przeciwko niemieckim żołnierzom wokół niego.

Ostatni miesiąc spędziliśmy pracowicie, realizując zadania projektu o mandat posła Sejmu Dzieci i Młodzieży. Głównym jego tematem jest zagadnienie dotyczące powstania w getcie warszawskim. I to właśnie kwestii upowszechniania tego wydarzenia, powodów i sensu, poświęciliśmy swoją pracę w wykonywaniu zadań projektu.
Jak wiemy, główną przyczyną wybuchu powstania była niemiecka decyzja o likwidacji getta warszawskiego w ramach planu zagłady Żydów i akcji „Reinhardt”. Powstanie było odważną odpowiedzią bojowników żydowskich na tą niemiecką akcję. Warto podkreślić, że było to pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez Niemców Europie.

Nie miało ono absolutnie celów militarnych. Powstańcy doskonale wiedzieli, nie łudzili się, że nie mają żadnych szans wygrać zbrojnie z Niemcami, ani utrzymać na dłużej swoich pozycji. W rzeczywistości ich jedynym i najważniejszym celem było pokazanie światu, że Żydzi nie są tchórzami, że są odważni, mają swój honor i godność oraz że są w stanie walczyć i zadawać straty Niemcom, którzy dotąd traktowali ich w kategoriach zwierząt czy niewolników. Tym słabo uzbrojonym żołnierzom żydowskim chodziło o godność narodu żydowskiego oraz o honorową śmierć i walkę z bronią w ręku. I za to wszystko z naszej strony, zwłaszcza w kontekście wojny na Ukrainie, zasługują na najwyższe słowa szacunku, uznania oraz podziwu za odwagę i za bohaterstwo.

Co udało nam się zrealizować w swoich działaniach? Ograniczmy się tylko do kilku wybranych przykładów. Najpierw zdobyliśmy z różnych źródeł różnorodne informacje na ten temat. Zorganizowaliśmy spotkanie z historykiem i regionalistą, Panem Wiesławem Hapem, który opowiedział nam o dziejach i zagładzie Żydów jasielskich. Spotkaliśmy się też z Panią Ingą Marczyńską z Projektu Krokus, która przybliżyła nam ideę Projektu i opowiedziała nam o holocauście, o getcie w Jaśle i o powstaniu w getcie warszawskim. Później zdobytą wiedzą postaraliśmy się podzielić z innymi. I tak, między innymi przygotowaliśmy wystawę w naszej szkole z informacjami i zdjęciami archiwalnymi na temat powstania w getcie w Warszawie. W trakcie jednej z lekcji historii omówiliśmy zagadnienie powstania w warszawskim getcie w oparciu o naszą wystawę wszystkim koleżankom i kolegom z naszej klasy. Wystawę tą przybliżyliśmy też innym uczniom z naszej szkoły, a mogli ją oglądać przez trzy tygodnie nauczyciele, rodzice uczniów naszej szkoły i wszyscy inni, którzy obok niej przechodzili.

Przygotowaliśmy scenariusz audycji radiowej na temat projektu, w którym też sami wystąpiliśmy jako narratorzy. Nagraliśmy tą audycję i wykorzystaliśmy także kilka wypowiedzi uzyskanych w trakcie naszych wywiadów z jaślanami w różnym wieku na temat – co sądzą o sensie wybuchu tego powstania. Opracowaliśmy też ulotki poświęcone powstaniu bohaterskich powstańców w warszawskim getcie, które rozdawaliśmy później różnym osobom. W ten sposób propagowaliśmy wiedzę o powstaniu i o bohaterskich powstańcach – Żydach – ale także obywateli Państwa Polskiego.

Franciszek Papciak i Jakub Kosiek

Pokaż więcej

Powiązane artykuły

Subscribe
Powiadom o
guest
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
HilaryLessy
HilaryLessy
6 miesięcy temu

Cześć wszystkim! Chciałbym podzielić się z Wami interesującym artykułem dotyczącym nieruchomości i aktualności budowlanych. Moim zdaniem, warto zobaczyć ten artykuł na stronie https://newsfin.pl/nieruchomosci. Znajdziecie tam wiele ciekawych informacji na temat rynku nieruchomości, nowych inwestycji oraz aktualnych trendów budowlanych. Polecam go wszystkim zainteresowanym tematem nieruchomości. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu będziecie mieli lepsze zrozumienie aktualnej sytuacji na rynku. Dajcie znać, co myślicie o treści artykułu!

Back to top button
1
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x