Kontrowersyjna ulica Ducala dzieli jaślan

Józef Bocheński w piśmie otwartym apeluje do Rady Miasta o „zniesienie nazwy ulicy komunisty Józefa Ducala”.

Bocheńki argumentuje swój wniosek komunistyczną przeszłością Ducala – tego,  którego moskiewskie działania krzyżował mój Ojciec. Była plejada komunistów jasielskich, którzy jak mogli, tak zabiegali poprzez strajki, aby Polska pozostała bezbronna – pisze w swoim liście Bocheński.

Faktów jednak Józef Bocheński przedstawia niewiele. Wiemy jedynie, że przeciwstawia się Ducalowi, jako orędownikowi „ideologii moskiewskich”, które doprowadziły do „ujarzmienia Polski i Europy.” 

Bocheński na potwierdzenie tej tezy powołuje się w liście na wybrane strony z  ksiązki  prof.  Mieczysława Wieliczko „Jasielskie w latach drugiej wojny światowej”, w której miałyby zostać udowodnione zbrodnie Ducala.

Dowiadujemy się z niej jednak tylko tyle, że „Silną komórką KPP była Harklowa zarówno wśród robotników kopalni ropy naftowej, jak tez młodzieży. Szczególną działalność rozwinął tu Józef Ducal, student filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.”

Wprawdzie Komunistyczna Partia Polski była zdelegalizowana przez II RP, jednak nie wiadomo na czym działalność Ducala miałaby polegać.

Mimo wszystko Jan Bocheński uważa poglądy Ducala za komunistyczne dlatego wnioskuje za usunięciem tej nazwy ulicy.

Pismo Józefa Bocheńskiego.
Pełna treść pisma do pobrania tutaj.

Historia nie jest czarno – biała

Z informacji uzyskanych od jasielskich historyków wiemy niewiele na temat samego Józefa Ducala. To co jest pewne i potwierdza się u każdego z historyków,  to fakt, że był uczniem gimnazjum w Jaśle, studiował filozofię i (prawdopodobnie) prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

W czasie II Rzeczpospolitej Ducal bronił w procesach  osoby o lewicowych poglądach. Nie rzadko pokazywał nieprawidłowości w materiałach dowodowych zbieranych na przeciwników politycznych, którzy mieli lewicowe poglądy. Ducal był znany w środowisku jako ten, który wybroni działaczy zamykanych za protesty.

W czasie wojny Ducal był więźniem obozu w Pustkach. Został jednak zwolniony przez Niemców. Wiemy też, że zginął podczas Powstania Warszawskiego. 

Jak podkreśla jeden z jasielskich historyków, Ducala, nie można powiązać z tym co działo się po II wojnie światowej, a to ze względu na fakt, że zginął w 1944 roku.

Skrzyżowanie ulic 3-go Maja i Ducala

Na oficjalnej strony UM czytamy, że po wojnie  na posiedzeniu w dniu 16 września 1947 roku MRN na wniosek radnego Kosiby ulicy prowadzącej od dworca kolejowego do ul. 3 Maja nadano nazwę Józefa Ducala-Bagasia, absolwenta gimnazjum w Jaśle, który poległ w Powstaniu Warszawskim.

Mieszkańcy ulicy Ducala podzieleni

Do wniosku Józefa Bocheńskiego mieszkańcy ulicy Ducala podchodzą z mieszanymi uczuciami. Większość z pytanych przez nas osób podkreśla głównie, że zmiana nazwy ulicy wywoła niepotrzebne zamieszanie w dokumentach

– Dlaczego na to nie wpadli 20 lat temu. Teraz sobie ktoś zażyczy zmiany i będę musiał przerejestrowywać firmę? To trochę niepoważne – bulwersuje się jeden z mieszkańców.

Niektórzy uważają, że jeśli przedstawi się mocne dowody winy Ducala, to taki wniosek powinien zostać uwzględniony.

Ulica Ducala

– Trudno jest mi powiedzieć, czy jestem za, bo mamy za mało informacji. Jeżeli Ducal, był adwokatem i broił na rozprawach politycznych więźniów, nawet komunistów i nie przekroczył tej linii, to nie ma podstaw do zmiany ulicy. Jeżeli zaś rzeczywiście będzie udowodnione, że popełnił przestępstwa, że działał na niekorzyść Polski, że współpracował ze Związkiem Radzieckim, to ten wniosek będzie słuszny – mówi  Witold Drzymalski – żałuję tylko, że o tym projekcie zmiany ulicy teraz się mówi  a nie w latach 90, wie pan wyrabianie dokumentów, pieczątek będzie z tym trochę zachodu – dodaje pan Witold. 

– Mieszkamy tutaj 50 lat i jesteśmy przyzwyczajeni do nazwy. Trochę się obawiam problemu ze zmianą dowodów – mówi pani Krystyna Drzymalska –  poza tym  zawsze było sporo problemów z tym Ducalem. Wiele osób, które pisze do nas listy, nie wie kim był  Ducal i piszą jego nazwisko przez „k”, ale do tego się już przyzwyczailiśmy – dodaje żartobliwie pani Krystyna.

Kuba Kowalczyk
Jaslonet.pl