Okazuje się, że niektórzy konsumenci nadal nie rozróżniają pojęć “użyczyć” i “pożyczyć”. To duży błąd! W przygotowanym przez nas tekście dowiesz się, co to jest użyczenie, czym różni się od pożyczki oraz w jakich przypadkach można rozwiązać umowę użyczenia.
Użyczenie – co to jest?
Użyczenie jest umową, na mocy której użyczający zapewnia biorącemu darmowe przekazanie wyznaczonej rzeczy na czas określony lub nieokreślony. W art. 710 Kodeksu cywilnego definicja użyczenia brzmi w następująco: “Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy”.
Wraz z wygaśnięciem umowy użyczenia biorący jest zobowiązany do oddania rzeczy należącej do użyczającego, w stanie, który nie będzie wskazywał na jej uszkodzenie. Co ważne, w sytuacji, gdy biorący otrzymał od użyczającego rzecz z wadą i nie został o tym poinformowany, wtedy nie będzie ponosił za to odpowiedzialności.
Ważne – przedmiot umowy może być również użyczony kilku podmiotom. W tym przypadku ponoszona jest odpowiedzialność zbiorowa.
Przedmiot umowy użyczenia
Przedmiotem umowy użyczenia może być zarówno rzecz ruchoma, jak i nieruchomość. Co ciekawe, przedmiot wcale nie musi należeć do użyczającego, ponieważ istnieje możliwość, aby pozostał w posiadaniu najemcy, dzierżawcy lub użytkownika.
Czy biorący staje się właścicielem przedmiotu uzyskanego od użyczającego? Niestety nie, ponieważ, prawa biorącego w tej kwestii ograniczają się tylko i wyłącznie do korzystania z przekazanej rzeczy.
Biorący powinien też pamiętać, że jeśli będzie korzystał z pozyskanego przedmiotu w niewłaściwy sposób, który doprowadzi do jego uszkodzenia, wtedy poniesie za to konsekwencje. W tym miejscu warto podkreślić, że wszelkie koszty związane z użytkowaniem własności użyczającego ponosi biorący.
Umowa użyczenia a umowa pożyczki – różnice
Umowa użyczenia i umowa pożyczki (np. pożyczki na raty przez internet) różnią się od siebie pod wieloma względami.
Przykładowo pożyczka wymaga dodatkowych opłat RRSO, natomiast użyczenie jest darmowe. Obie umowy łączy jedynie to, że mogą być zawarte w formie ustnej. Warto również podkreślić, że użyczenie i pożyczka są regulowane przez Kodeks cywilny. Poniżej przygotowaliśmy szczegółową tabelę, w której zawarliśmy wszystkie najważniejsze różnice pomiędzy użyczeniem a pożyczką.
Jakie są koszty umowy użyczenia?
Mimo, iż umowa użyczenia jest darmowa i nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, to biorący i tak będzie zobligowany do ponoszenia kosztów utrzymania przedmiotu. W przypadku użyczenia samochodu obowiązkiem biorącego jest np. zakup paliwa. W sytuacji, gdy pojazd wymaga nieoczekiwanej naprawy, powstałej w wyniku wypadku drogowego, wtedy obie strony umowy muszą uzgodnić właściwe rozwiązanie.
Biorący, który korzysta z użyczonej rzeczy (np. samochodu) powinien zdawać sobie sprawę z tego, że wszelkie zmiany muszą być uzgodnione z użyczającym. W przeciwnym wypadku nie uzyska zwrotu poniesionych kosztów oraz będzie zmuszony do przywrócenia przedmiotowi stanu pierwotnego. Warto o tym pamiętać!
Kradzież rzeczy użyczonej
Zwykle bywa tak, że kradzież następuje nieoczekiwanie i nie jest winą biorącego. Czy w tej sytuacji, biorący zostanie pociągnięty do odpowiedzialności i pokrycia kosztów przedmiotu? Tak, wszelkie koszty związane z kradzieżą rzeczy ponosi osoba, która z niej korzysta. Użyczający ma prawo żądać:
- finansowego odszkodowania w wysokości wartości przedmiotu użyczenia,
- zwrócenia użyczonej rzeczy, np. samochodu.
Wypowiedzenie umowy użyczenia
Każdy powinien zdawać sobie sprawę z tego, że tuż po zakończeniu umowy użyczenia, biorący jest zobowiązany do oddania przedmiotu jego właścicielowi, czyli użyczającemu. Osoba korzystająca z rzeczy jest zobowiązana zwrócić ją w stanie nienaruszonym lub wynikającym z jej naturalnego zużycia. W razie szkód wyrządzonych przez biorącego, użyczający ma prawo domagać się zadośćuczynienia jednak nie później niż rok od zwrotu, np. samochodu.
W przypadku, gdy użyczający chciałby nagle zrezygnować z umowy, wtedy musi zostać spełniony jeden z następujących warunków:
- przedmiot użyczenia jest użytkowany w niewłaściwy sposób, który nie został wcześniej ustalony z użyczającym.
- biorący przekazał rzecz osobie trzeciej, bez wcześniejszego ustalenia tego z właścicielem,
- użyczający będzie chciał uzyskać nagły zwrot przedmiotu od biorącego, ze względu na nieprzewidzianą sytuację.
Powyższe warunki udowadniają, że rezygnacja z umowy użyczenia nie jest łatwym procesem i wymaga poświęcenia sporej ilości czasu. Warto o tym pamiętać.
(Artykuł zewnętrzny)
