W miniony piątek weszła w życie Ustawa o zawodzie farmaceuty, która jest ważna zarówno dla nich samych, jak i pacjentów. Dzięki jej zapisom, w ramach tzw. opieki farmaceutycznej, aptekarze będą mogli szczepić, przedłużyć receptę w celu kontynuacji leczenia czy zrobić przegląd lekowy, a nawet prowadzić programy profilaktyki np. chorób układu krążenia.
Farmaceuci są szczęśliwi i patrzą optymistycznie na nowe rozwiązania, choć jeszcze nie ma do nich konkretnych rozporządzeń, a nad wyceną tych usług dopiero pracuje Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Lekarze rodzinni są za to nastawieni sceptycznie. – Mamy w Polsce jakąś tradycję. Szczepienia były powiązane z lekarzem, chociaż sam zastrzyk wykonywała pielęgniarka. To dawało poczucie bezpieczeństwa. Nie jestem przekonany, czy wprowadzanie zmian w tym czasie jest dobrym posunięciem, gdyż i tak mamy silne ruchy antyszczepionkowe, które tylko szukają okazji i dowodów na to, że szczepienie jest niebezpieczne – mówi Tomasz Zieliński, lekarz rodzinny i wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego. Podkreśla, że nie do końca wyobraża sobie punkty szczepień w aptekach, które niejednokrotnie zajmują małą powierzchnię budynku.
Miesiące analiz
Konieczność wprowadzenia opieki farmaceutycznej miesiącami analizował jednak specjalny zespół powołany przy Ministerstwie Zdrowia. Z prac zespołu powstał nawet specjalny raport. Jego autorzy, wśród których znaleźli się m.in. lekarze rodzinni, urzędnicy NFZ czy aptekarze, wskazali, że duża liczba aptek i łatwość dostępu do farmaceuty w Polsce to główne powody korzystania z usług farmaceutycznych wymieniane przez pacjentów i dlatego należy dać aptekarzom dodatkowe uprawnienia, tym bardziej że system opieki farmaceutycznej sprawdził się w innych krajach, np. w Danii czy Wielkiej Brytanii. Największą zaletę opieki farmaceutycznej, autorzy raportu upatrują w przeciwdziałaniom interakcji pomiędzy lekami, jakie kupuje pacjent. Dlatego przegląd lekowy będzie jednym z głównych zadań farmaceutów w stosunku do pacjentów, którzy się do nich zgłoszą.
Długie kolejki w aptekach?
Lekarze nie są optymistyczni co do tego rozwiązania. – Jak w małej aptece prowadzić przegląd lekowy? Na to trzeba mieć czas, wydzielić odpowiednie pomieszczenie na konsultacje z pacjentem. Poza tym przegląd leków wymaga konsultacji z lekarzem. Jeśli farmaceuta uzna, że jakieś leki wchodzą ze sobą w interakcje, powinien dzwonić do lekarza i pytać go, czy lek można zmienić. A pomiędzy przychodniami a aptekami nie ma wypracowanego systemu komunikacji – wskazuje Tomasz Zieliński. Nie ulega wątpliwości, że aptekarze, prowadząc opiekę farmaceutyczną mogliby zarobić na tym, gdyby mieli możliwość podpisywania umów z NFZ. Autorzy raportu PharmaNET Związek Pracodawców Aptecznych wyliczyli, że wdrożenie do aptek nowych usług może przysporzyć przeciętnej placówce ok. 11 tys. zł miesięcznie. Okazuje się jednak, że opieka farmaceutyczna, która jest świadczeniem zdrowotnym, nie musi być realizowana tylko ze środków publicznych, jak świadczenia gwarantowane. Może być tak, że część usług apteki będą świadczyć bezpłatnie, a dla części określą cennik.
Nie wszystko od razu
Opieka farmaceutyczna ma być świadczeniem dobrowolnym. Nie każda apteka będzie chciała podjąć się dodatkowych obowiązków, albo nie będzie mieć możliwości ich świadczenia. Jako pierwszą z usług opieki farmaceutycznej, która miałaby zostać wprowadzona w polskich aptekach w formie pilotażu finansowanego ze środków publicznych Ministerstwo Zdrowia wskazuje właśnie na usługę przeglądu lekowego. Resort zdrowia podkreśla, że kolejne usługi w ramach opieki farmaceutycznej będą wprowadzane stopniowo. Przepis o wystawianiu recept przez farmaceutów będzie obowiązywać po 12 miesiącach od publikacji ustawy, czyli w styczniu 2022 r.
Anna Moraniec
Super Nowości
