Co sprzedawać, a co nie w sklepikach szkolnych

W związku z rozpoczynającym się rokiem szkolnym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Jaśle przypomina właścicielom sklepików szkolnych o wymogu racjonalnego doboru produktów spożywczych.

Podstawową rolą sklepiku szkolnego jest umożliwienie uczniowi podczas pobytu w szkole zakupu produktów żywnościowych lub napojów w celu zaspokojenia swoich potrzeb żywieniowych.

Asortyment sklepików szkolnych powinien być nadzorowany przez dyrektorów szkół i rodziców. W asortymencie sklepików szkolnych nie powinny znajdować się takie produkty jak:
– żywność typu fast-food (pizze, hod-dogi, „zupki chińskie”
– słone przekąski węglowodanowo-tłuszczowe (chipsy ziemniaczane, chrupki, słone paluszki, popcorn, prażynki, krakersy)
– słodkie przekąski węglowodanowo-tłuszczowe (batony, wafle przekładane słodką masą, ciastka, pączki)
– kolorowe napoje słodzone (gazowane i niegazowane) z dodatkiem cukrów i syntetycznych barwników
– napoje energetyzujące np. typu „soft drinks”
– wody smakowe
– cukierki, wysokokaloryczne batony, barwiące języki lizaki i inne słodycze z dodatkiem barwników sztucznych

Z żywieniowego punktu widzenia powinno się racjonalizować sprzedaż produktów wysokokalorycznych, gdyż oprócz energii i tzw. „pustych kalorii” nie dostarczają one dla organizmu żadnych składników odżywczych, natomiast przyczyniają się do powstawania wśród dzieci i młodzieży m.in. nadwagi, otyłości, próchnicy zębów, zaburzeń łaknienia.

Zalecany asortyment w sklepikach szkolnych:
– kanapki w różnych wersjach
– produkty mleczne (sery i serki, desery mleczne, jogurty z dodatkiem muesli)
– bułki i bułeczki (bez nadzienia, z nadzieniem na słono np. mięsnym, pieczarkowym lub na słodko (np. z serowym, owocowym, budyniowym)
– napoje w małych butelkach lub kartonikach (naturalne wody mineralne i wody źródlane, soki owocowe zawierające tylko naturalnie występujące cukry, soki warzywne zawierające tylko naturalnie występujący sód, soki owocowo-warzywne)
– napoje mleczne w małych opakowaniach przeznaczone do bezpośredniego spożycia (mleko, mleka smakowe, jogurty naturalne, kefiry, maślanki naturalne lub owocowe)
– przekąski (umyte owoce i warzywa sprzedawane na sztuki w woreczkach foliowych, owoce suszone w małych opakowaniach, musy owocowe, batony i ciasteczka zbożowe zawierające ziarna zbóż, płatki, orzechy, migdały, owoce)
Sklepiki szkolne sprzedające nietrwałe środki spożywcze np. mleko i przetwory mleczne muszą być wyposażone w urządzenia chłodnicze.

Chociaż sklepiki szkolne nie są głównym miejscem, w którym dzieci mają dostęp do żywności, jednak powinny one pełnić istotną rolę w edukacji żywieniowej i zapobieganiu skutkom nieprawidłowego żywienia.

Sklepik szkolny powinien być jednym z elementów kształcących i utrwalających prawidłowe nawyki żywieniowe. Kluczową rolę odgrywa przede wszystkim edukacja dotycząca zbilansowanej diety i aktywności fizycznej. Z raportu NIK wynika, że niezdrową żywność sprzedaje aż 87% szkolnych sklepików.

lek. Dariusz Pomprowicz
Inspektor Sanitarny w Jaśle