Tradycja warty przy Grobie Pańskim w Jaśle

Pilnowali ciała Jezusa, aby nie zostało wykradzione przez jego uczniów. Dziś rolę rzymian w misterium wielkanocnym pełnią strażacy, harcerze. W jasielskiej Farze zwyczaj warty pryz Grobie Pańskim od lat pełnią strażacy. 

– Każdy Kościół ma swoją  parafię, w każdej parafii jest określona liczba jednostek straży, a te przeznaczają określoną liczbę strażaków. W parafii Fara co roku liczba strażaków to około 30 osób – mówi druh Tadeusz Kiełbasa, wiceprezes Zarządu Powiatowego ZOSP RP w Jaśle.

Posługę przy Grobie Pańskim strażacy pełnią od Wielkiego Piątku, przez Wielka Sobotę oraz podczas mszy rezurekcyjnej. W pierwszych dwóch dniach przy grobie Pana Jezusa straż trzymają na ogół młodzi strażacy.

– Obecnie najwięcej zaangażowana jest młodzież. Natomiast przy obsłudze procesji rezurekcyjnej biorą udział starsi strażacy. Wszyscy są w ten dzień na galowo umundurowani, zgodnie z regulaminem – mówi druh Tadeusz Kiełbasa.

Kompania pełniąca wartę przy grobie na ogół jest umundurowana w sposób klasyczny: galowy mundur, wzorcowy hełm, pas bojowy strażacki oraz buty oficerskie.

Tradycja znana w Jaśle m.in. za czasów Austro-Węgier 

Święta Wielkiej Nocy w tradycji obchodzone były z wielkim namaszczeniem. Męka Pańska  w wielu miejscowościach odgrywana była w postaci misteriów. Od XIX w zaczęły one zanikać ale w wielu parafiach i miejscowościach przetrwał zwyczaj straży grobowej. 

– Jeżeli tutaj mówimy o Farze jasielskiej i strażakach, to trzeba powiedzieć,  że  straż pożarna miejska powstała dopiero w XIX wieku ale z pewnością zwyczaj straży grobowej jest o wiele wcześniejszy – mówi Mariusz Świątek, historyk z Muzeum Regionalnego w Jaśle.

Tradycja ta była kultywowana również w zaborze austriackim, i to wówczas w Kościele Farnym mogli pojawić się umundurowani żołnierze. 

– Niewykluczone, że obsadą Grobu Pańskiego, która to wywodzi się z tradycji żołnierzy rzymskich, mogli być np. żołnierze garnizonu austriackiego, który stacjonował w Jaśle do lat 60 XIX wieku ( przypis redakcji) jako ochrona urzędu starosty. Byli to ludzie umundurowani, wyćwiczeni i z pewnością do tej roli się nadawali. Z chwilą gdy garnizon zlikwidowano niejako w naturalny sposób funkcję tę przejęła straż pożarna – tłumaczy Mariusz Świątek.

Kobiety przy Grobie Pańskim

Obecnie w wielu parafiach jasielskich prócz strażaków przy grobie Jezusa wartę pełnią strażaczki.

Po trzydniowej służbie, strażacy spotykają się na wspólnym śniadaniu wielkanocnym. 

– Po rezurekcji, strażacy w dowód tego, że pełnili wartę  przy grobie, organizują skromne śniadanie, dzielą się jajkiem i po wspólnym świątecznym śniadaniu rozchodzą się do domów – mówi druh Tadeusz Kiełbasa.