Kurs laminowania w modelarni Młodzieżowego Domu Kultury w Jaśle
Przez 4 zajęcia sobotnie w modelarni działającej w Młodzieżowym Domu Kultury w Jaśle mieliśmy przyjemność gościć Pana Marcina z Krosna, który pracuje w firmie budującej samoloty ultralekkie i lekkie samoloty sportowe. Większość części w tych samolotach jest wykonywana z laminatu. W lecie będąc na wycieczce w tej firmie otrzymaliśmy propozycję zaprezentowana w pracowni modelarstwa lotniczego w MDK-u podstaw laminowania, które mogą przydać się nam, modelarzom, do budowy naszych mniejszych odpowiedników samolotów latających w rzeczywistości.
Na pierwszym spotkaniu Pan Marcin przedstawił ogólne zasady BHP związane z pracami związanymi z laminatami oraz przedstawił środki chemiczne oraz materiały stosowane do laminowania. Wszystkie potrzebne rzeczy takie jak maty szklane, rowingi węglowe oraz włókno szklane przywiózł ze sobą, abyśmy mogli zobaczyć z czego w rzeczywistości powstają prawdziwe konstrukcje latające.
Kolejne zajęcia to praktyka. Na wstępie omówione zostały środki chemiczne stosowane podczas laminowania. Pan Marcin omówił jakie proporcje poszczególnych środków należy mieszać ze sobą oraz jaką szybkość schnięcia mają poszczególne z nich. Te informacje w całym procesie laminowania są jednymi z najważniejszych, ponieważ można zaplanować dalsze prace z poszczególnymi częściami. Jedne środki chemiczne schną w przeciągu kilkunastu minut i stają się bardzo twarde i wytrzymałe. Drugie natomiast schną kilkanaście godzin przez co praca z takimi środkami nie wymaga takiej szybkości.
Na tych zajęciach również mogliśmy własnoręcznie wykonać części laminatowe, które były częścią zbiornika paliwowego samolotu. Zajęcia rozpoczęły się od przygotowania form, które Pan Marcin przywiózł na pierwszych zajęciach ze sobą oraz wycięcia tkanin z włókna szklanego do odpowiedniego rozmiaru. Kolejnym krokiem było przygotowanie żywic do tzw. przesączania wcześniej przygotowanych tkanin szklanych na formach. Sam proces jest dla początkującego bardzo żmudny, ale po kilku wskazówkach Pana Marcina udało się dopasować materiał do formy. Tak przygotowana forma musiała schnąć do następnych zajęć.
Następne zajęcia to zdejmowanie przygotowanych przez nas części. Każdy z nas miał okazję zobaczyć jak one są wytrzymałe. Przy ściąganiu ich z form trzeba było użyć trochę sprytu i siły. Ściąganie poszczególnych części polegało na podważaniu różnego rodzaju narzędziami. Przy tej czynności każdy z nas myślał, że po prostu części popękają i nadadzą się tylko do kosza. Części po podważeniu bardzo się wyginały, lecz po chwili odskakiwały od formy i były gotowe do dalszej obróbki.
Kolejne zajęcia to dalsza obróbka przygotowanych przez nas części. Pan Marcin przywiózł na te zajęcia wcześniej przygotowany przez siebie zbiornik paliwa. Przygotowane przez nas części dopasowaliśmy do zbiornika. Obróbka polegała na docięciu do odpowiednich rozmiarów i wpasowaniu do zbiornika.
Została przedstawiona nam również dokumentacja fotograficzna pana Marcina, którą sam prowadzi. Pokazał nam i opowiedział jak wygląda laminowanie większych części samolotu takich jak skrzydła czy kadłub. Dowiedzieliśmy się również, że samoloty produkowane w Krośnie są sprzedawane na cały świat.
Samo spotkanie było dla nas bardzo przydatne. Mogliśmy zadawać różne pytania dotyczące laminowania, jak i samej produkcji prawdziwych konstrukcji latających. Pan Marcin przedstawił nam w bardzo przystępny sposób cenne dla nas informacje, które możemy zastosować przy budowie naszych samolotów. Często stosowaliśmy tradycyjne metody i materiały, ogólnodostępne w sklepach. Teraz mamy wiedzę do stosowania materiałów i środków chemicznych w naszych modelach. Jest to wiedza, która pomoże nam przede wszystkim przy wzmacnianiu naszych konstrukcji. Jako że teraz jesteśmy na etapie budowy modeli RC (zdalnie sterowanych) środki stosowane przy laminowaniu, jak i same laminaty znacznie przyśpieszą i wzmocnią nasze konstrukcje.
Jacek Kalisz / Kuba Mastej
MDK w Jaśle