Okazy paleontologiczne dr Kadyiego w jasielskim muzeum

W Muzeum Regionalnym w Jaśle czynna jest wystawa „Skarby Ziemi”, na której zgromadzono zbiory paleontologiczne dr. Stanisława Kadyiego oraz kolekcję archeologiczną należącą do jasielskiego muzeum.

Samych eksponatów paleontologicznych jest ponad 2 tys. Znalezione zostały przez dr Kadyiego na terenie byłego województwa rzeszowskiego i powiatu jasielskiego. Doktor udokumentował występowanie szczątków kopanych w 43 miejscowościach. Był pierwszym, który prowadził na tak szeroką skalę badania fliszu karpackiego.

– Taką rzeczą, która nie ma odpowiednika w polskich zbiorach jest odcisk żółwia z epoki oligocenu odnaleziony w Winnicy koło Krosna – mówi Mariusz Świątek, historyk z Muzeum Regionalnego w Jaśle.
Wśród okazów paleontologicznych z okolic Jasła można oglądać odciski ryb pochodzących z okolic Żółkowa i Sobniowa.
– Do rzadkości należą odnalezione w na naszym obszarze odciski roślin, które żyły tutaj w dawnych zbiornikach wodnych – dodaje Świątek.
Ze względu na rzadkość występowania skamieniałości w skałach budujących Karpaty, preparaty zgromadzone przez dr Stanisława Kadyiego stanowią szczególnie istotny wkład dla uzupełnienia stratygrafii, a więc określenia wieku i następstw warstw skalnych.
– Największą sensację i zainteresowanie młodzieży, zwłaszcza tej najmłodszej wzbudzają szczątki zwierząt kopalnych takich jak mamut, tur czy niedźwiedź jaskiniowy. Na podstawie zachowanych ciosów można zobaczyć, że były to zwierzęta potężne i żyły na naszym terenie – mówi historyk jasielskiego muzeum.

Jedyne, czego brakuje jasielskiemu muzeum to szczątki dinozaurów, ale jak mówi Mariusz Świątek, muzeum chce kiedyś uzupełnić tę kolekcję.
Na wystawie można także oglądać zbiory archeologiczne z okolic Jasła. Najstarsze ślady pobytu człowieka w Kotlinie Jasielskiej przypadają na paleolit, który związany jest z okresem zlodowaceń. O czym świadczą znaleziska archeologiczne liczące 30 tys. lat.
Na wystawie można także oglądać nieco młodsze eksponaty, z okresu średniowiecza. W tym znaleziska broni wykonanej z żelaza, głównie toporów, które są datowane na XI wiek.

– Do niezwykle rzadkich i cennych należą znaleziska mieczy. W ostatnich latach w okolicach Jasła znaleziono dwa takie miecze, datowane na wiek XIV. Znajdują się one w zbiorach muzeum – mówi dyrektor muzeum Alfred Sepioł.
Wystawa jest również ekspozycją jubileuszową. W tym roku przypada bowiem okrągła rocznica 110 urodzin i 30 rocznica śmierci Stanisława Kadyiego.
Wystawa „Skarby Ziemi” będzie czynna w Muzeum Regionalnym w Jaśle do końca roku.
Kuba Kowalczyk
Jaslonet.pl

• Fotogaleria: „Skarby Ziemi” w Jasielskim Muzeum (wernisaż)